Στην οικονομικά καταρρέουσα χώρα μας, ο τομέας των αμυντικών δαπανών και ιδίως πράξεις καταλήστευσης του δημόσιου ταμείου από πολιτικούς, επιχειρηματικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες έχουν απασχολήσει έντονα την κοινή γνώμη ως μία από εκείνες τις εκδηλώσεις που οδήγησαν στη χρεοκοπία του κράτους και τη συνακόλουθη οικονομική κρίση. Ωστόσο, το φαινόμενο δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό. Φαίνεται μάλιστα πως υπάρχουν μία σειρά τέτοιων περιπτώσεων και σε άλλες ευρωπαϊκές δημοκρατίες, καθώς παρατηρείται ένα πολύμορφο και σκοτεινό πλέγμα διεθνών συναλλαγών, πλουτισμού υψηλά ισταμένων αλλά και πολιτικών ανταγωνισμών με έπαθλο την εξουσία και με κίνδυνο την πλήρη προσωπική κατακρήμνιση. Μία τέτοια περίπτωση που πέρασε στα "ψιλά" του ελληνικού Τύπου εκτυλίσσεται τα τελευταία επτά χρόνια στην Σλοβενία και είχε ως συνέπεια να περάσει τις πόρτες των φυλακών ο πρώην πρωθπουργός της και επικεφαλής ενός από τα σημαντικότερα πολιτικά κόμματα της χώρας. Πρόκειται για την υπόθεση προμήθειας των τεθωρακισμένων οχημάτων «Patria».
Κεντρικό πρόσωπο του δράματος είναι ο Γιάνεζ Γιάνσα, πρωθυπουργός της Σλοβενίας κατά τα έτη 2004-2008 και 2012-2013, πρόεδρος του κεντροδεξιού κόμματος SDS (Σλοβενικό Δημοκρατικό Κόμμα). Σημειωτέον ότι η Κεντροδεξιά ήταν, υπό τη χριστιανοδημοκρατική της συνιστώσα και την προεδρία Πέτερλε, η κινητήρια δύναμη πίσω από τη σλοβενική ανεξαρτησία. Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, ο Γιάνσα φέρεται να εμπλέκεται σε πράξεις ενεργητικής και παθητικής δωροδοκίας, προκειμένου να παρέμβει κατά αθέμιτο τρόπο στην επιλογή ως προμηθευτή τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού του σλοβενικού στρατού της φινλανδικής εταιρίας Patria, καθώς και στους όρους αγοράς τους που προκάλεσαν σημαντική οικονομική ζημία στο σλοβενικό Δημόσιο. Δίπλα του κάθισαν στο εδώλιο του κατηγορουμένου για την ίδια υπόθεση ο Στρατηγός Τόνε Κρκόβιτς καθώς και ο Ιβάν Τσρνκοβιτς πρόεδρος της εταιρείας Rotis, που φέρεται να είχε επιτύχει, με την αμέριστη συμπαράσταση του πρωθυπουργού Γιάνσα, την αποκλειστική αντιπροσωπεία της Patria στην Σλοβενία. Η εταιρία Rotis φαίνεται πώς διαδραμάτισε κομβικό ρόλο, καθώς θα διοχέτευε μέρος των κερδών που θα αποκόμιζε ως αποκλειστική αντιπρόσωπος της Patria στην Σλοβενία τόσο στον Υπαρχηγό του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Σλοβενίας Κρκόβιτς, όσο και στον ίδιο τον πρωθυπουργό Γιάνσα αλλά και στα «μαύρα ταμεία» του κόμματος του SDS.
Κατόπιν των σχετικών αποκαλύψεων οι τρεις κατηγορούμενοι παραπέμφθηκαν ενώπιον του Πρωτοδικείου της Λιουμπλιάνα, το οποίο ήχθη σε καταδικαστική κρίση σε βάρος τους στις 5 Ιουνίου 2013. Οι τρεις κατηγορούμενοι άσκησαν έφεση, υποστηρίζοντας πάντοτε την αθωότητά τους και κάνοντας λόγο για πολιτική σκευωρία σε βάρος τους. Ειδικότερα ο Γιάνσα απέδωσε στην δίωξή του γνωρίσματα λειτουργίας ενός βαθέος κράτους που απέβλεπε στην απομάκρυνσή του από την εξουσία.
Το Εφετείο της Λιουμπλιάνα ωστόσο δεν πείστηκε από τα επιχειρήματα των κατηγορουμένων και, εισακουομένης της εισαγγελικής προτάσεως να κηρυχθούν ένοχοι κατά το κατηγορητήριο, στις 28 Απριλίου 2014 καταδίκασε τον Γιάνσα σε ποινή φυλάκισης δύο ετών χωρίς αναστολή και τους έτερους δύο συγκατηγορουμένους του σε ποινή φυλάκισης 22 μηνών, επίσης χωρίς αναστολή.
Ο Εισαγγελέας Αντρέι Φέρλιντς έκανε λόγο για «μηδενική ανοχή στη διαφθορά», τονίζοντας ότι δεν πρόκειται για πολιτική δίωξη, αφού τα αδικήματα δεν αφορούν αριστερές ή δεξιές πολιτικές επιλογές αλλά τη ζημία του σλοβενικού λαού, ο οποίος καλείται να πληρώσει το τίμημα σε εποχές οξείας οικονομικής κρίσης.
Αντιθέτως, ο Γιάνσα, ο οποίος οδηγήθηκε άμεσα στις φυλακές, επιχείρησε να δώσει έμφαση σε μία αλληλοδιαδοχή γεγονότων του 2013 που κατά τη γνώμη του αποδείκνυαν πολιτική μεθόδευση σε βάρος του: α) Την επίσκεψη του Προέδρου της Σλοβενικής Δημοκρατίας Μίλαν Κούτσαν στην πολιτική αντίπαλο του Γιάνσα και μετέπειτα διάδοχό του στην πρωθυπουργία Αλένκα Μπράτουσεκ. β) Την απόσχιση της μερίδας των κεντροαριστερών υπό την Μπράτουσεκ από το ενιαίο κεντροαριστερό κόμμα και τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού φορέα («Θετική Σλοβενία»-Pozitivna Slovenija) που στη συνέχεια αναδείχθηκε πρώτο κόμμα στις εκλογές. γ) Την διεξαγωγή της δίκης για την υπόθεση Patria. δ) Την προκήρυξη εκλογών.
Η απόφαση του Εφετείου ωστόσο βασίστηκε στην παραδοχή γεγονότων μέσα από τη συναγωγή συμπερασμάτων από συγκυριακά στοιχεία και ενδείξεις, καθώς ήχθη σε κατάφαση άλλως μη αποδεδειγμένων γεγονότων (άγνωστος χρόνος, άγνωστος τόπος και μη γνωστή μέθοδος επικοινωνίας για την τέλεση της δωροδοκίας) διά της πλήρους αποδείξεως άλλων πραγματικών περιστατικών, τα οποία συνθέτουν ένα πλήρως τεκμηριωμένο σύνολο και που συνδέονται ισχυρά με εφαρμογή κανόνων της λογικής με τα μη αποδεδειγμένα στην ολότητά τους περιστατικά ώστε επί της ουσίας να δημιουργούν ένα «κλειστό κύκλο» τεκμηρίων τα οποία αλληλοϋποστηρίζονται νοηματικά, ώστε να μην είναι δυνατό να νοηθούν ως υπαρκτά τα μεν χωρίς τα δε.
Το σκεπτικό της απόφασης αυτής όμως αναιρέθηκε στις 23 Απριλίου 2015 από το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο, το οποίο ανέπεμψε την υπόθεση στο Εφετείο για την από μηδενική βάση εξέταση της υπόθεσης, γεγονός που μεταξύ άλλων επέφερε την αποφυλάκιση των ανωτέρω εμπλεκομένων, μεταξύ των οποίων και του Γιάνσα. Η συγκεκριμένη υπόθεση φαίνεται ότι θα συνεχίσει να απασχολεί για καιρό ακόμη τη Σλοβενία και τη Φινλανδία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η φινλανδική δικαιοσύνη, εξετάζοντας το σκέλος που αφορά την φινλανδική εταιρία Patria και τους υπευθύνους για τις «αμαρτωλές» συμβάσεις απάλλαξε πλήρως τους κατηγορουμένους επικαλούμενη έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων σε βάρος τους.
