Ανταγωνισμός γιοκ - πάρτυ πολυεθνικών στην Ελλάδα

Σφοδρή κριτική στην διαβόητη επιτροπή Ανταγωνισμού κάνει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ (Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας) Βασίλης Κορκίδης ως προς τις ευθύνες της για το «πάρτυ» των πολυεθνικών στην Ελλάδα.

Του Γιάννη Ντάσκα

Στην συνέντευξή του στα "NTOKOUMENTA", o κ. Κορκίδης αναφέρεται με στοιχεία στα δισεκατομμύρια που εξαφανίστηκαν από τις τράπεζες όταν ξέσπασε ο τεχνητός πανικός το Δεκέμβρη του 2014, για τις γερμανικές «χειροπέδες» στους βασικούς τομείς της οικονομίας μας, για τις υπερατλαντικές και ευρωπαϊκές  «επιρροές» στην πορεία του κράτους μας.

Ο κ. Κορκίδης ομιλεί για τον «παρεξηγημένο» Έλληνα εργαζόμενο, κατονομάζει θετικά ή αρνητικά Υπουργούς Οικονομίας, εντοπίζει τομείς που μπορούν να γίνουν «ατμομηχανή» για την ελληνική οικονομία και κάνει συγκεκριμένες προτάσεις απο την θέση ευθύνης που έχει στο τιμόνι της ΕΣΕΕ...

- Κύριε Πρόεδρε σε ποια κατάσταση είναι η ελληνική οικονομία σήμερα;

Η επιβολή των capital controls, το Μνημόνιο Νο 3 και η επιστροφή στην ύφεση χαρακτηρίζουν τη σημερινή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας. Το 2015 ήταν η χρονιά της αγωνίας, της ανατροπής και της συνειδητοποίησης ενός επώδυνου μονόδρομου στη ζωή μας. Οι διαπραγματεύσεις με τους δανειστές κατά το πρώτο εξάμηνο, έδωσαν τη θέση τους στα «αναδρομικά» μνημονιακά μέτρα στο δεύτερο εξάμηνο, ενώ στο μέσον της  χρονιάς η επιβολή των capital controls σφράγισε την καθοδική πορεία της οικονομίας. Οι προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί στο τέλος του 2014 για επιστροφή στην ανάπτυξη και έξοδο της χώρας από τα μνημόνια το 2015 διαψεύστηκαν. Αντί για ανάπτυξη 2,9% για το 2015 (και 3,7% το 2016), όπως εκτιμούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις φθινοπωρινές προβλέψεις του 2014, η Ελλάδα βυθίστηκε σε μια νέα διετή ύφεση -0,7%. Αποτέλεσμα των οικονομικών μέτρων είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές φυσικών και νομικών προσώπων προς το Δημόσιο, να ξεπεράσουν τα 83,6 δις ευρώ με 11,8 δις νέες οφειλές, οι ασφαλιστικές εκκρεμότητες να αγγίζουν τα 22 δις ευρώ και τα «κόκκινα» δάνεια να εκτοξεύονται στα 109,5 δις ευρώ. 

- Ποιες είναι οι αιτίες που κρατούν την ελληνική οικονομία σε αυτό το επίπεδο;

Για τους μικρομεσαίους της αγοράς, η παρατεταμένη αστάθεια ήταν μία επιπλέον πηγή ανασφάλειας, που δεν επέτρεψε για ακόμα μία φορά τη σταθεροποίηση της οικονομίας, ενώ αντίθετα, μας βύθισε σε μία επενδυτική αδράνεια και επέτεινε ένα ήδη αρνητικό κλίμα. Αντί για την έξοδο από το Μνημόνιο και την είσοδο στην Χρηματοπιστωτική Γραμμή Στήριξης (ECCL) τον Μάρτιο, όπως προέβλεπε το Eurogroup του Δεκεμβρίου του 2014, η Ελλάδα υπέγραψε τελικώς ένα νέο, τριετές, μνημόνιο. Η αδυναμία ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015 οδήγησε στην ανεπιτυχή εφαρμογή του Μνημονίου Νο 2. Tο διαπραγματευτικό θρίλερ των τελευταίων 6 ετών με τους δανειστές κατέληξε το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου του 2015 σε ένα πακέτο μέτρων 13 δισ. ευρώ για την επίτευξη το 2016 πρωτογενούς πλεονάσματος 0,5% του ΑΕΠ και την αποφυγή του Grexit και της άτακτης χρεοκοπίας. Οι αποτυχημένες συνταγές των μνημονίων με τα μέτρα λιτότητας, είναι νομίζω, η βασική αιτία της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας. 

- Είναι πραγματική η αίσθηση ότι  η ελληνική οικονομία βρίσκεται υπό την επιρροή γερμανικών εταιρειών και υπό την επιρροή της Γερμανίας επί δεκαετίες τώρα ή είναι λάθος η αίσθηση αυτή;

Πιστεύω ότι η ελληνική οικονομία δυστυχώς δεν ήταν ποτέ στην ιστορία της «αυτόφωτη». Όμως εδώ και δεκαετίες οι μεγάλες Γερμανικές εταιρείες, θεωρώ ότι είχαν και έχουν μεγάλη επιρροή στην ελληνική αγορά και ακόμα περισσότερο στις κρατικές προμήθειες, τον τεχνολογικό και στρατιωτικό εξοπλισμό. 

- Οι ελληνικές κυβερνήσεις κάνουν τις τελευταίες δεκαετίες ανεξάρτητη οικονομική πολιτική στη βάση του υγιούς ανταγωνισμού ή όχι και γιατί;

Η παρατεταμένη οικονομική κρίση και η αδυναμία του πολιτικού κόσμου να ανταποκριθεί με επάρκεια στις ανάγκες της συγκυρίας αποτυπώθηκαν με τον πιο γλαφυρό τρόπο στις επτά κυβερνήσεις με μέσο χρόνο θητείας τους 10 μήνες που σχηματίστηκαν μέσα σε έξι χρόνια μετά από πέντε εκλογικές αναμετρήσεις. Η κρίση εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στις Κυβερνήσεις και οι συνεχιζόμενες αλλαγές που συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία και οικονομία απαιτούν νηφαλιότητα και ανάληψη ευθύνης από όλους τους δρώντες του πολιτικού και οικονομικού βίου της χώρας. Πιστεύω ότι οι ελληνικές Κυβερνήσεις εδώ και δεκαετίες είχαν και έχουν υπερατλαντικές και Ευρωπαϊκές επιρροές στην εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής του τόπου. Όμως, τα τελευταία 7 χρόνια βρίσκονται υπό αυστηρή εποπτεία και τουλάχιστον μέχρι το 2020 δεν μπορώ να πιστέψω ότι θα μπορούν να επιβάλουν ανεξάρτητη οικονομική πολιτική με βάση τον υγιή ανταγωνισμό.

- Τα τελευταία χρόνια διατυπώνονται καταγγελίες ότι δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός και η οικονομία μας στενάζει υπό την μπότα πολυεθνικών. Είναι έτσι ή απλά οι Έλληνες είναι τεμπέληδες και ανίκανοι, όπως γράφουν οι Γερμανοί;

Σε καμία περίπτωση δεν δέχομαι ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, όπως γράφουν οι Γερμανοί ή μας κατηγορούν κάποιοι συμπατριώτες πολιτικοί. Αρκεί να δει κανείς τους επίσημους πίνακες με τις ετήσιες εργατοώρες για να διαπιστώσει τη διαφορά στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη. Όσο για τις πολυεθνικές τα χρόνια της υπερκατανάλωσης έκαναν «πάρτυ» στην ελληνική αγορά, παρασύροντας τους μικρομεσαίους σε υπερδανεισμό, ενώ στα δύσκολα καλομαθημένοι από τα υπερκέρδη του παρελθόντος την «κοπάνησαν», αφήνοντας πίσω τους χρέη και ανεργία.

- Η Επιτροπή Ανταγωνισμού πιστεύετε πως λειτουργεί ικανοποιητικά;

Εδώ και πολύ καιρό θεωρούμε ότι ο ρόλος της είναι υποτονικός, κάτι που αποδεικνύεται τόσο από τη διατήρηση των πρακτικών των τριγωνικών συναλλαγών όσο και από την αδυναμία της να συμβάλει καθοριστικά στον περιορισμό όλων των τύπων του λαθρεμπορίου.

Η διαφύλαξη του ελεύθερου ανταγωνισμού είναι ζωτικής σημασίας  για την ομαλή λειτουργία της αγοράς και την απαλλαγή της από στρεβλώσεις όπως είναι η δημιουργία μονοπωλίων και ολιγοπωλίων.  Στην χώρα μας, από το 1977 και μετά επιφορτισμένη με αυτό το καθήκον είναι η Επιτροπή Ανταγωνισμού.

Από την έναρξη της λειτουργίας της στις τάξεις της συμμετείχαν εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων, οι οποίοι φρόντιζαν να διατηρούν την επαφή της με την πραγματική οικονομία, με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα για το έργο της.

Από το 2005 και μετά, η Επιτροπή απέκτησε έναν πιο τεχνοκρατικό χαρακτήρα αλλά έχασε την επικοινωνία της με την αγορά και κατά συνέπεια δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις που έφερε η ψηφιακή οικονομία, όπως είναι οι ευρύτατες και διαδεδομένες τριγωνικές συναλλαγές.

Η ελληνική αγορά στην παρούσα φάση, όπου ο τζίρος είναι περιορισμένος και είναι ανάγκη να αποφευχθεί η αναδιανομή του προς όφελος των λίγων και ισχυρών και εις βάρος των πολλών, έχει ιδιαίτερη ανάγκη την προστασία της Επιτροπής αλλά ωστόσο η παρουσία της είναι υποτονική. Σε πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής καλέσαμε τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού να προσέξει το θέμα των τριγωνικών συναλλαγών και η απόκρισή του ήταν «αν έχουμε στοιχεία να του τα προσκομίσουμε». Αυτή είναι μία απαράδεκτη απάντηση για μία Επιτροπή που λειτουργεί σαν δικαστικό σώμα, έχει ανακριτικά δικαιώματα, κάνει αυτόκλητους ελέγχους και διαθέτει πανελλαδικό μηχανισμό και τις ανάλογες υποδομές.  Θέλουμε η Επιτροπή να μην περιμένει από τους άλλους αλλά να αναλάβει πρωτοβουλίες, όπως έχει υποχρέωση και καθήκον, να ξανακατέβει στο επίπεδο της αγοράς, να κάνει τους απαραίτητους ελέγχους, να επιβάλει τα προβλεπόμενα πρόστιμα σε όσους καταφεύγουν σε εναρμονισμένες πρακτικές ή καταχρώνται την δεσπόζουσα θέσης τους και προσπαθούν να μονοπωλήσουν την αγορά. Πρέπει να επαναπροσεγγίσει το ρόλο της και να παράξει αποτελέσματα περισσότερο χειροπιαστά για την επιχειρηματικότητα και τον καταναλωτή.

Ένας περαιτέρω τρόπος για την βελτίωση της αποτελεσματικότητας της Επιτροπής είναι και η χαλάρωση του ιδιαίτερα έντονου κρατικού «εναγκαλισμού» που της ασκεί το εκάστοτε Υπουργείο Ανάπτυξης. Η Επιτροπή είναι «Ανεξάρτητη Αρχή» αλλά παρόλα αυτά ο υπουργικός παρεμβατισμός είναι ιδιαίτερα έντονος, κληροδότημα από τις εποχές που η Επιτροπή ήταν απλό Τμήμα του Υπουργείου Εμπορίου.  Ωστόσο, η Επιτροπή δεν είναι και δεν πρέπει να είναι όργανο άσκησης κυβερνητικής πολιτικής.  Είναι αυτονόητο ότι εάν αφεθεί να ασκήσει το έργο της ελεύθερα, η αποτελεσματικότητά της θα βελτιωθεί αισθητά.

Εμείς πάντως –και νομίζω ότι εκφράζω το σύνολο των κοινωνικών εταίρων- βλέπουμε θετικά και είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε το έργο της και να συμμετάσχουμε εκ νέου στην σύνθεσή της, εάν αποφασίσει το Αρμόδιο Υπουργείο κάτι ανάλογο.

- Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωζώνη πώς επηρέασαν και πώς επηρεάζουν την ελληνική οικονομία;

Όταν η χώρα εισήλθε το 2001 στον σκληρό πυρήνα των ευρωπαϊκών οικονομιών με την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος, του ευρώ, δυστυχώς η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας δεν ακολούθησε ένα παραγωγικό πρότυπο που θα μπορούσε να εξασφαλίσει μια συνεχή πρόοδο. Η κατανάλωση έναντι της αποταμίευσης και της επένδυσης απέκτησε ιδιαίτερη δυναμική, τη στιγμή που το πολιτικό προσωπικό της χώρας δίστασε να προωθήσει μεταρρυθμίσεις σε κρίσιμους τομείς. Η ανάπτυξη μπορεί να φαινόταν ταχεία, αλλά έμοιαζε με γίγαντα με πήλινα πόδια, καθώς στηριζόταν αποκλειστικά στην εγχώρια ζήτηση, η οποία τροφοδοτούνταν από το δανεισμό, δημόσιο και ιδιωτικό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, η χώρα να απολαμβάνει τα οφέλη του ενιαίου νομίσματος, χωρίς όμως να θωρακίζεται. Ως εκ τούτου, η εκδήλωση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2007-2008 διαμόρφωσε ένα άκρως δυσχερές περιβάλλον για την Ελλάδα με τις οξείες διαρθρωτικές ανισορροπίες και τα μεγάλα δημόσια ελλείμματα. Από αυτό το σημείο και μετά όλη η επόμενη πορεία σχετίζεται με  πολιτικές επιλογές. Είναι θλιβερό που έξι χρόνια μετά από την εφαρμογή προγραμμάτων για τη μείωση του ελλείμματος, τον έλεγχο του χρέους και την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, η χώρα βρίσκεται στο ίδιο σημείο με τους πολίτες και τις επιχειρήσεις να βιώνουν με τον πιο σκληρό τρόπο τα παράγωγα των καθυστερήσεων, των λανθασμένων αρχικώς προβλέψεων, των άστοχων πολιτικών επιλογών. Είναι πλέον ιστορική η πρόκληση που αντιμετωπίζουν το πολιτικό προσωπικό και οι ευρύτεροι οικονομικοί και πολιτικοί δρώντες να επιβάλλουν τη μέγιστη δυνατή συσπείρωση μεταξύ αυτών και των κοινωνικών δυνάμεων, να επιβάλλουν την εθνική συνεννόηση ώστε να με σύμπνοια να αναπροσαρμόσουν τον προσανατολισμό της οικονομίας σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο με απασχόληση. Διαφορετικά, δεν θα μπορέσουμε να επιβιώσουμε μέσα σε μια Ένωση κρατών που γίνεται μέρα με τη μέρα πιο σκληρή, σε μια Ένωση κρατών που φαίνεται αδύναμη να πάρει τις μεγάλες πολιτικές αποφάσεις για να αναζωπυρώσει το ευρωπαϊκό όνειρο και να φέρει ευημερία στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

- Αν σας ζητούσαμε να ξεχωρίσετε διαχρονικά 3 υπουργούς οικονομικών θετικά και τρεις αρνητικά θα τολμούσατε να πείτε ονόματα;

Ναι, βεβαίως, γιατί όχι. Αρνητικά τον κ. Βαρουφάκη, τον κ. Παπακωνσταντίνου και τον κ. Χαρδούβελη. Θετικά τον κ. Στουρνάρα και τον κ. Παπαθανασίου.

- Τα ΜΜΕ επιτελούν το θεσμικό τους ρόλο θετικά ή αρνητικά στην οικονομία και την κοινωνία;

Νομίζω θετικά και υπό πολύ δύσκολες συνθήκες πολιτικής πίεσης κατά καιρούς και από διάφορους Υπουργούς για ωραιοποίηση της κατάστασης στην οικονομία και την εικόνα της αγοράς. Ωστόσο, δεν είναι λίγες και οι φορές που τα ΜΜΕ παρεμβαίνουν και διαμορφώνουν την ατζέντα, αγνοώντας σημαντικές πτυχές των θεμάτων που διαπραγματεύονται.

- Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τεράστια χρηματικά ποσά Ελλήνων καταθετών βρίσκονται στο εξωτερικό και αυτό δείχνει ότι η ελληνική οικονομία προδόθηκε εκ των έσω με τις κερκόπορτες της διαφθοράς. Είναι πραγματικότητα ή υπερβολή;

Από τον Δεκέμβριο του 2014 και ως το κλείσιμο των τραπεζών πάνω από 40 δισ. ευρώ καταθέσεων είχαν αποσυρθεί από τις ελληνικές τράπεζες. Από τα περίπου 220 δις ευρώ καταθέσεων το 2009 και τα 160 δις ευρώ καταθέσεων τον Δεκέμβριο του 2014, σήμερα μιλάμε για 121 δις ευρώ καταθέσεις. Το πού εξαερώθηκαν, μετανάστευσαν ή φυλάσσονται τα δεκάδες δις ευρώ δεν μπορεί να είναι υπερβολή, αφού τα νούμερα δεν αμφισβητούνται. 

- Αν σας ζητούσαμε 4-5 βασικές προτάσεις για την ελληνική οικονομία τι θα λέγατε; 

1. Την αντιμετώπιση της «επιχειρηματικής μετανάστευσης» και της «καταναλωτικής αιμορραγίας» από τις παραμεθόριες περιοχές προς τις γειτονικές χώρες.
2. Την πρόσβαση των Μμε επιχειρήσεων στο ΕΣΠΑ 2014-2020, με ορθολογική κατανομή των διαθέσιμων πόρων.
3. Τη δημιουργία  «Αναπτυξιακής Τράπεζας Μικρών Επιχειρήσεων» για χορήγηση μικροδανείων και αντιμετώπιση των «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων.
4. Την  εφαρμογή ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης με Απασχόληση  και του Κώδικα Δεοντολογίας Λειτουργίας της Αγοράς.
5. Την αναθεώρηση της υπερφορολόγησης και νομοθέτηση πτωχευτικού δικαίου με τη θεσμοθέτηση της «δεύτερης ευκαιρίας».
6. Τη δημιουργία σταθερού φορολογικού συστήματος σε βάθος χρόνου.

- Ο Ελληνικός τουρισμός μπορεί να γίνει ατμομηχανή της οικονομίας μας;

Σίγουρα μπορεί να αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο και να δώσει προστιθέμενη αξία και σε άλλους κλάδους της οικονομίας. Πρέπει, όμως, να ξεκολλήσει από το all inclusive και τα βραχιολάκια στους τουρίστες, που στερούν έσοδα από τις τοπικές κοινωνικές και τις τουριστικές αγορές. Μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης παρουσιάζονται από την αύξηση της κρουαζιέρας στα ελληνικά νησιά και σε δημοφιλείς προορισμούς.

- Μεγάλες βιομηχανίες μπορούν να λειτουργήσουν ξανά στην Ελλάδα;

Η πρώτη και μεγαλύτερη βιομηχανία που σίγουρα μπορεί και πρέπει να ξαναλειτουργήσει στην Ελλάδα είναι η Ναυπηγική Βιομηχανία μας, η Ναυπηγοεπισκευή, οι δεξαμενισμοί πλοίων στα Ελληνικά Ναυπηγεία που έφερναν στο παρελθόν συνάλλαγμα 13 δις δολαρίων στη χώρα μας και δυστυχώς αδικαιολόγητα και προ κρίσης, εκχωρήσαμε στις γείτονες χώρες των Βαλκανίων και την Τουρκία.

- Οι παραγωγές ελληνικών προϊόντων έχουν τύχη στις εξαγωγές ή έχουν κλειστές γέφυρες;

Σίγουρα τα ποιοτικά ελληνικά τρόφιμα έχουν τύχη στο εξωτερικό, αλλά θα πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν παράγουμε όσα και όπως πρέπει αυτά που έχουν ζήτηση στο εξωτερικό. Οι συνεργασίες παραγωγών είναι απαραίτητες για να καλύπτουμε τις απαιτούμενες ποσότητες, ενώ μέχρι τότε πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή σε μικροεξαγωγές και boutique εξαγωγές.

- Εάν είχατε να διαλέξετε προσφορά διευθυντή ΜΜΕ για ένα χρόνο και θέση υπουργού οικονομικών ή εμπορίου για το ίδιο διάστημα τι θα επιλέγατε και γιατί;

Έχω κάνει την επιλογή μου να εκπροσωπώ το ελληνικό εμπόριο και τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Ασχολούμαι με αυτό που γνωρίζω και αυτό που μου αρέσει. Ως εκ τούτου επειδή δεν γνωρίζω πως διοικούνται οι εταιρείες των ΜΜΕ και δεν μου αρέσει η πολιτική, δεν θα επέλεγα τίποτα από τα δύο.

- Σας ζήτησε γνώμη η σημερινή κυβέρνηση και αν ναι πότε, με ποιό τρόπο και για ποιά θέματα;

Το Υπουργείο Οικονομίας και ο Γ.Γ. Εμπορίου για θέματα λειτουργίας της αγοράς. Ο Υπουργός Εργασίας για τα εργασιακά και το Ασφαλιστικό. Ο Υπουργός Ναυτιλίας για θέματα λιμένων.

- Πώς υπολογίζετε ότι θα είναι η Ελλάδα μετά 20 χρόνια;

Δεν μπορώ να το υπολογίσω οικονομετρικά, αλλά μπορώ να ονειρεύομαι μια Ελλάδα καλύτερη, πλουσιότερη, χωρίς χρέη που θα είναι ανεξάρτητο και ισότιμο μέλος της Ε.Ε., γιατί πιστεύω πολύ στις γνώσεις και ικανότητες της νέας γενιάς Ελλήνων.

- Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι 5 μεγαλύτερες προσωπικότητες διεθνώς και διαχρονικά και ποιές στη χώρα μας διαχρονικά;

Διεθνώς, ο Ωνάσης που έκανε γνωστή την επιχειρηματική Ελλάδα σε όλο το κόσμο και όλοι οι Έλληνες εφοπλιστές που έφεραν την ελληνική ναυτιλία πρώτη παγκοσμίως. Στη χώρα μας οι μεγάλοι εθνικοί ευεργέτες όπως ο Ε. Ζάππας, Γ. Αβέρωφ, Α. Συγγρός, Α. Αρσάκης, Ι. Βαρβάκης κ.α.

- Έπρεπε να γίνει η Ολυμπιάδα στην Ελλάδα το 2004 ή επέφερε πλήγμα στην Οικονομία μας;

Ναι, σαφώς έπρεπε να γίνει η Ολυμπιάδα στον τόπο που γεννήθηκαν οι Ολυμπιακοί αγώνες. Δεν γνωρίζουμε ακριβώς το μέγεθος του πλήγματος στην ελληνική οικονομία, αφού υπάρχουν αντικρουόμενες απόψεις, αλλά σίγουρα γνωρίζουμε ότι επιλέξαμε λάθος τρόπο δημιουργίας των ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Αντί των προκάτ κατασκευών που πουλά η μία χώρα στην επόμενη, επιλέξαμε ακριβές κατασκευές τις οποίες αντί να αξιοποιήσουμε, δυστυχώς τις απαξιώσαμε.